Војната во Украина

Непосредно пред војната во Украина, руските трупи продолжија да се концентрираат на територијата на Белорусија, најмногу долж границата со Украина долга 1.000 километри, која е на два часа возење од Киев.

Лукашенко неодамна се согласи да ѝ дозволи на Русија речиси неограничена употреба на четири воздушни бази, ракетна база земја-воздух и околу 30 магацини во Белорусија. Пред август 2020 година, Белорусија ја ограничи руската употреба на овие локации за одредени маневри. Но, тоа се промени благодарение на падот на легитимитетот на Лукашенко и зголемената потреба за руска помош.

Ова ѝ даде можност на Москва речиси непречено да ги користи овие објекти. Експертите на НАТО и Русија проценуваат дека таму биле стационирани меѓу 10.000 и 30.000 руски војници, што е постсоветски рекорд. Заедно со војниците беа донесени и борбени авиони и ракетни системи.

Од почетокот на руската инвазија на Украина, Лукашенко се надева на брза победа на руската армија и практично ги повика властите во Киев на капитулација. Сепак, белоруската армија не беше вклучена во конфликтот во Украина, иако имаше обиди да се вклучи.

На почетокот на инвазијата, тој се обидел да го оправда вмешаноста и акумулацијата на војската на границата со Украина со наводниот план на украинската армија за напад на позициите на руската армија на белоруска територија. Претпоставката е дека е направен обид да се испровоцира украинската армија прва да изврши напад на белоруска територија, што беше изговор Лукашенко да се приклучи на руската инвазија.

Лукашенко стравува од внатрешни немири

Лукашенко можеби ја испратил армијата да не се плаши од внатрешни немири, саботажи и немири во армијата. Според достапните истражувања, поддршката за учество на белоруската армија во војната со Украина е меѓу 6 и 11%. Дури и меѓу поддржувачите на Лукашенко и проруските белоруски граѓани, нема доволно поддршка за таквиот потег.

Исто така, белоруската армија има околу 45.000 професионални војници, а според воените аналитичари, белоруските вооружени сили веројатно би можеле да формираат пет до десет баталјони (меѓу пет и десет илјади војници), што не би ја променило значително ситуацијата на бојното поле. Белоруската армија има просечна опрема и нема борбено искуство. Со оглед на големите загуби што дури и елитните руски сили ги претрпеа во северна Украина, белоруските единици веројатно би се снашле уште полошо доколку се приклучат на почетната фаза од војната.

Во овој контекст, не е изненадувачки што Лукашенко брзо ја отфрли можноста за белоруско воено учество во војната: „Убеден сум дека нема да мораме да се бориме против Украина. Западот нема да може да нè вовлече во овој конфликт. Доволно сме паметни да останеме настрана од тоа, спротивно на напорите на Американците и нивните партнери да нè вовлечат во конфликтот. Убеден сум дека оваа руска операција наскоро ќе заврши во мир“, рече тој.

Пресврт

Лукашенко брзо се врати на она во што е најдобар, балансирајќи меѓу двете страни. Тој ги повика руската, и украинската страна да преговараат и организираше три рунди разговори во Белорусија.

Потоа, меѓу другото, тој рече: „Ние не ја напаѓаме Украина, не ја бомбардираме Украина. Ние сме за преговори. Би сакале преговорите да завршат токму во оваа Зелена сала на Палатата на независноста, каде што Нормандија Се одржаа четири преговори во 2015 година и се договорија.од Минск за решавање на конфликтот во Украина.Тука би било симболично затоа што и тогаш во Минск се потпишаа договорите за Украина. Затоа сме за преговори. Сакаме мир. Затоа што ако нема мир во Украина, нема да има мир во Белорусија. Тоа е нашиот став“.

Лукашенко во секое свое обраќање нагласува дека секогаш бил против војната и дека војната треба да заврши што е можно поскоро. Но, во овој нов балансирачки чин тој ја загуби кредитот и повеќе нема позиција како, да речеме, во 2015 година, кога се промовираше во главен мировен преговарач во регионот. Минск сега прави дипломатски напори да ја врати неутралната позиција во регионот.

Западните санкции силно ја погодија Белорусија

Покрај тоа што Минск сака да го „испегла“ својот имиџ на Запад, желбата е да се укинат западните санкции кои многу повеќе ја засегаат Белорусија отколку Русија. Така, на почетокот на април, белорускиот министер за надворешни работи Владимир Макеи им пиша на европските колеги да ги укинат санкциите кон Белорусија.

Писмото не наиде на големо разбирање во Европа и веројатно нема да биде исполнето во блиска иднина. Тоа е преголема пречка за ЕУ ​​да го омекне својот став кон Белорусија. ЕУ и САД не го гледаат Лукашенко како легитимен претседател на Белорусија по изборите во 2020 година, давајќи поддршка на најсилната опозициска лидерка, Светлана Тихановскаја, која е во политички егзил во Литванија.

Од друга страна, либерализација на политичкиот живот во Белорусија за владата во Минск не доаѓа предвид. Русија, исто така, не гледа благонаклонето кон ниту еден обид Белорусија да се сврти кон Европа. На крајот на краиштата, дури и главниот преговарачки центар стана Истанбул, а не Минск.

Понатаму, додека руските трупи се во Белорусија, невозможно е Белорусија да направи сериозен пресврт во надворешната политика. Ова губење на суверенитетот е сериозен удар за политиката на балансирање на Лукашенко.

Освен тоа, Белорусија не може многу да ѝ понуди на Европската Унија. Станува сè помалку актуелна како транзитна станица низ која минува рускиот гас бидејќи ЕУ во моментов гледа како да ја намали зависноста од руската енергија. Европските потрошувачи најдоа алтернативи за белоруските суровини: ѓубриво, дрво и нафтени производи.

Може ли Лукашенко да постигне нов баланс?

Ако Лукашенко навистина продолжи со тој балансирачки чин, ако се ослободи од рускиот стисок, ќе треба многу време за Западот да најде слух за него. Повторно, отворањето кон Западот може да ја иритира Москва.

На долг рок, многу зависи од текот и крајот на војната во Украина. Ако Путин излезе од таа војна ослабен до тој степен што нема да може да го субвенционира Минск и да продолжи да ја одржува воената моќ, Белорусија би можела да направи пресврт. Сепак, едвај има простор за Лукашенко во тој пресврт.